ISPM-15 Değerlendirme Raporu
30 Kasım 2022
Ahşap Ambalaj Malzemelerinde Isıl İşlem Uygulamasının ISPM-15 Standartlarında Yapılıp Yapılmadığının Tespitine Yönelik Test Yöntemlerinin Durumuna İlişkin Değerlendirme Raporu Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü web sayfasında yayımlanmıştır.
Çalışmanın çıkış noktası; ihraç edilen ürünlerin sadece ahşap ambalaj malzemesindeki(örneğin paletler, kasalar) uygunsuzluk nedeniyle ülkemize geri gönderilmesidir.
Bu amaçla; Ülkemizde zararlı organizmaların, ihracatta kullanılan ahşap ambalaj malzemeleri ile taşınması ve yayılmasını engellemek amacıyla ısıl işlem uygulamaları, 5996 sayılı ” Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu” na bağlı ” Ahşap Ambalaj Malzemelerinin Isıl İşleme Tabi Tutulması ve İşaretlenmesine Dair Yönetmelik ” kapsamında, ilgili bakanlıktan izin belgesi alan işletmeler tarafından yürütülmektedir. Ancak zaman zaman ısıl işlem uygulaması yapılmadan işaretleme yapılması zararlı organizmaların ahşap ambalaj malzemesi ile bir yerden başka bir yere taşınmasına, bulaşmasına ve ihraç edilen ürünün sadece ahşap ambalaj malzemesindeki uygunsuzluk nedeniyle geri gönderilmesine neden olmaktadır. Bu nedenle özellikle ISPM 15 işaretlemesi yapılan ahşap ambalaj malzemelerinde dünyada ısıl işlem doğrulamasına yönelik herhangi bir yöntemin veya tekniğin olup olmadığı ile bu konuda ileriye dönük çalışmaların Bitki Sağlığı Komisyonunda değerlendirilmesi kararlaştırılmıştır.
ISPM 15, uygulama yapılan ahşap ambalaj malzemesinin tanınması için uluslararası standart bir işaretin kullanımını da zorunlu kılmıştır. Ülkemizde sadece ısıl işleme izin verildiğinden, uygulamada kullanılan klasik fırınlama ya da dielektrik ısıtma yöntemine göre işaretlemede sırasıyla HT veya DH işaretlemelerinden biri kullanılır (Şekil 3).
image.png
Tüm bu veriler ışığında, ISPM 15 ısıl işlem uygulaması için standart bir doğrulama testinin henüz mevcut olmadığı; ancak bu alanda yapılan az sayıdaki çalışmanın ileriye dönük olumlu sonuçlar verdiği görülmektedir.
Bu bağlamda ülkemizde üniversiteler, Tarım ve Orman Bakanlığı bünyesindeki araştırma enstitüleri ve özel sektör işbirliğiyle Lisansüstü tez veya bağımsız araştırma projelerinin yürütülmesi ve bu anlamda konunun ilgili kurum/kuruluşlarının gündemine sunulması yararlı olacaktır.