Gıda Güvenliği Kültürü Modülü
Gıda Güvenliği ve Kalite Kültürü
GFSI’ da Gıda Güvenliği Kültürü “Bir organizasyonun bütününde ve ötesinde, gıda güvenliğine yönelik zihniyet ve davranışları etkileyen ortak değerler, inançlar ve normlar” olarak tanımlanmıştır. Hayatımıza GFSI ve BRCGS ile birlikte dahil olan gıda güvenliği kültürü işletmede olmadığınızda işlerin nasıl yürüdüğünü gösteren önemli bir konudur.
Çalışanlar, belirlenmiş gıda güvenliği politika ve prosedürlerini izlemekten sorumlu tutulduklarında, hiç kimseyi izlemese bile, doğru şeyi yapma olasılığı daha yüksektir. Bu genel tanımın sonrasında belirtmek isteriz söz konusu sistem, Gıda Güvenliği Kültürü danışmanlık desteği ile daha hızlı ve kolay çalışanlarınızın sisteme adapte olasını sağlar.
1992 yılında HBS Profesörü James Heskett ve John Kotter 200 şirket ile şirketin kurumsal kültürlerini ve her bir şirketin kültürünün uzun vadeli ekonomik performansını nasıl etkilediğini detaylandıran kapsamlı bir araştırma projesi yapmış. 11 yıllık bir zaman içerisinde gelişmiş bir kültüre sahip 12 şirketin iş sonuçları gelişmemiş bir kültürü olan 20 şirket ile karşılaştırmışlar. Sonuçlar oldukça ilgi çekici. Buna göre gelişmiş bir kültüre sahip firmalarda % 516 daha fazla büyüme, ve % 755 daha fazla net ciro artışı görülmüş.
Codex Alimentarius’ da Aralık 2020’de yapılan revizyonda (GENERAL PRINCIPLES OF FOOD HYGIENE CXC1-1969), gıda üreticilerinin “güvenli ve uygun gıda sağlama taahhütlerini göstererek ve uygun gıda güvenliği uygulamalarını teşvik ederek pozitif bir gıda güvenliği kültürü oluşturmaları gerektiğini belirtilir; Bu revizyon, işletmelerde farkındalığı artırmak ve çalışanların davranışlarını iyileştirmek için gıda güvenliği kültürü kavramını genel bir ilke olarak ortaya koymaktadır.
Yasal açıdan baktığımızda, Avrupa Parlamentosu Konseyi’nin 29.04.2004 tarih ve (EC) 852/2004 sayılı “Gıda Maddelerinin Hijyeni Hakkında Yönetmeliğinde” değişiklik yapılması hakkındaki taslak çalışmada (08.08.2020), “Gıda Güvenliği Kültürü” yaklaşımının ilgili yönetmeliğe eklenmesi konusunda görüş bildirilmiştir.
Bir şirket içerisinde kültürün ne kadar gelişmiş olduğu Kültür mükemmelliği modeliyle belirleniyor. Kültür mükemmelliği modeli ,4 kategori ve 20 boyutta değerlendirmeden oluşuyor.
Çalışanlar, belirlenmiş gıda güvenliği politika ve prosedürlerini izlemekten sorumlu tutulduklarında, hiç kimseyi izlemese bile, doğru şeyi yapma olasılığı daha yüksektir. Bu genel tanımın sonrasında belirtmek isteriz söz konusu sistem, Gıda Güvenliği Kültürü danışmanlık desteği ile daha hızlı ve kolay çalışanlarınızın sisteme adapte olasını sağlar.
Gelişmiş bir Kalite Kültürüne sahip olmanın faydaları;
Gıda Bilimi ve Teknolojisi Enstitüsü’nün yaptığı araştırmalarda güçlü bir kültüre sahip işletmelerde üretimde hata oranlarının %54 daha az olduğu tespit edilmiş. Harvard Business Review’a göre “gelişmiş bir kalite kültürüne sahip bir şirket, gelişmemiş bir şirkete göre hataları düzeltmek için yılda ortalama 350 milyon dolar daha az harcıyor.”1992 yılında HBS Profesörü James Heskett ve John Kotter 200 şirket ile şirketin kurumsal kültürlerini ve her bir şirketin kültürünün uzun vadeli ekonomik performansını nasıl etkilediğini detaylandıran kapsamlı bir araştırma projesi yapmış. 11 yıllık bir zaman içerisinde gelişmiş bir kültüre sahip 12 şirketin iş sonuçları gelişmemiş bir kültürü olan 20 şirket ile karşılaştırmışlar. Sonuçlar oldukça ilgi çekici. Buna göre gelişmiş bir kültüre sahip firmalarda % 516 daha fazla büyüme, ve % 755 daha fazla net ciro artışı görülmüş.
Standartlara Uyum
Gıda Güvenliği Kültürü 2018 yılında GFSI tarafından benimsenmiş durumda. Gıda güvenliği kültürü için bir planın olmaması artık temel bir uygunsuzluk olarak değerlendiriliyor.Codex Alimentarius’ da Aralık 2020’de yapılan revizyonda (GENERAL PRINCIPLES OF FOOD HYGIENE CXC1-1969), gıda üreticilerinin “güvenli ve uygun gıda sağlama taahhütlerini göstererek ve uygun gıda güvenliği uygulamalarını teşvik ederek pozitif bir gıda güvenliği kültürü oluşturmaları gerektiğini belirtilir; Bu revizyon, işletmelerde farkındalığı artırmak ve çalışanların davranışlarını iyileştirmek için gıda güvenliği kültürü kavramını genel bir ilke olarak ortaya koymaktadır.
Yasal açıdan baktığımızda, Avrupa Parlamentosu Konseyi’nin 29.04.2004 tarih ve (EC) 852/2004 sayılı “Gıda Maddelerinin Hijyeni Hakkında Yönetmeliğinde” değişiklik yapılması hakkındaki taslak çalışmada (08.08.2020), “Gıda Güvenliği Kültürü” yaklaşımının ilgili yönetmeliğe eklenmesi konusunda görüş bildirilmiştir.
Bir şirket içerisinde kültürün ne kadar gelişmiş olduğu Kültür mükemmelliği modeliyle belirleniyor. Kültür mükemmelliği modeli ,4 kategori ve 20 boyutta değerlendirmeden oluşuyor.
Şirketin Kültürü Nasıl ölçülür |
1. Hazırlık Temel ve standart anket için değerlendirmenin nasıl yapılacağını anlatan detaylı bilgi ve anket için kullanılacak link şirket ile paylaşılır. Ayrıca şirket içerisinde iletişim için önerilen yöntem de şirkete iletilir. Profesyonel ve kuruluş çözümleri için şirket yetkilileri ile görüşme yapılarak ihtiyaçlarına uygun olacak şekilde düzenleme yapılır Ve sonrasında değerlendirmenin nasıl yapılacağını anlatan detaylı bilgi ve anket için kullanılacak link paylaşılır. Ayrıca şirket içerisinde iletişim için önerilen yöntem de şirkete iletilir. |
2. Değerlendirme İletilen link üzerinden şirketin büyüklüğüne göre 2-4 hafta kadar süre ile anketler tamamlanır. |
3. Raporlama Anketlerin tamamlanması takiben 2 hafta içerisinde rapor şirket ile paylaşılır. Raporda 20 boyut için skor değeri, en yüksek ve en düşük puanlı sorular, destekler ve engeller, önceliklendirme ve çalışan yorumları bulunur. Profesyonel ve kuruluş çözümleri standart rapora ilave Departman bazında, Pozisyon bazında, Çalışma süresine göre özelleştirilmiş raporlama yapılır. Standart rapor formatını aşağıdaki linkte bulabilirsiniz |
4. İyileşme Rapor tamamlandıktan sonra şirket yetkilisine iletilir. Standart anket için rapor şirket yetkilisine 2 saat sürecek bir toplantı ile detaylı olarak anlatılır. Profesyonel ve Kuruluş çözümleri için bir günlük atölye çalışması organize edilerek aksiyon planlarının oluşturulması hedeflenir. Talep doğrultusunda opsiyonel olarak Gıda Güvenliği Kültürü Danışmanlığı sağlanır. |
5. Tekrar Değerlendirme İyileştirmelerin etkisini ölçmek için yıllık olarak ölçüm yapılması önerilmektedir. |