Gıda Etiketlerinde Raf Ömrü Bilgisinin Belirlenmesi
28 Ağustos 2023
Tarım ve Orman Bakanlığı web sayfasında bugün, Gıda Etiketlerinde Raf Ömrü Bilgisinin Belirlenmesi ve Belirtilmesi Hakkında Kılavuz yayımlanmıştır.
Gıda Etiketlerinde Raf Ömrü Bilgisinin Belirlenmesi
Kılavuz, gıda etiketlerinde yer alan ve ürünün raf ömrünü belirten tarih bilgisine ilişkin, gıda işletmecilerine rehberlik etmek, uygulamada birlikteliği sağlamak ve tüketicileri bilgilendirmek amacıyla Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği çerçevesinde hazırlanmıştır.
Gıda kaybı ve israfını en aza indirmek için gıdanın raf ömrünün gıda işletmecisi tarafından doğru belirlenmesi, Son Tüketim Tarihi(STT) veya Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi(TETT) kavramlarının da tüketici tarafından doğru bilinmesi önem arz etmektedir.
Tarih verilirken uygun şekilde yazılması çok önem arz etmektedir. Örneğin, 7 Kasım 2022, 31 Ağu 2022, 5.4.2022, 31.01.22, 15/10/2022 şeklinde gösterimler uygundur. Ancak “1.6’ya kadar tüketilmelidir” gibi ifadelerin tüketicinin kafasını karıştırabileceği, 1.6’nın 16 gibi okunarak “hangi ayın 16’sı” gibi sorulara neden olabileceği unutulmamalıdır.
Gıda işletmecisi üretmiş olduğu gıdaya hangi tarih bilgisini uygulanacağına karar verirken bir çok noktayı göz önünde bulundurmalıdır.
Bir gıdanın raf ömrünü etkileyen faktörler
- İyi Hijyen Uygulamaları (GHP) da dahil İyi Üretim Uygulamaları (GMP),
- Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları (HACCP) prosedürlerinin uygulanması,
- Hammadde kalitesi,
- Gıda işleme basamakları
- Ambalaj (gaz atmosferi dâhil),
- Taşıma koşulları,
- Depolama sıcaklığı,
- pH, su aktivitesi (aw), tuz konsantrasyonu ve koruyucuların kullanımı,
- Ürün formülasyonu,
- Kullanım amacı ve hedeflenen tüketici kitlesi
Gıdanın raf ömrüne ilişkin tarih bilgisi belirlenirken bir diğer uygulama ise karar ağacı yaklaşımıdır. Karar ağaçları göz önünde bulundurulması gereken birçok önemli noktaları ortaya koyar. Karar ağacı uygulamalarına ilişkin örnekler kılavuzda verilmiştir.
Kılavuzda Son Tüketim Tarihi(STT) ve Tavsiye Edilen Tüketim Tarihi(TETT) farkını açıklayan, tüketici ve gıda işletmelerine yönelik bilgilendirici bir raf ömrüne ilişkin broşür/afiş hazırlanmıştır.
Hazırlanan bu broşür/afişin gıda işletmelerinde tüketicilerin kolayca görebileceği yerlerde kullanılmasının, farkındalık açısından uygun olacağı değerlendirilmektedir.
Gıdaların raf ömrünün belirlenmesinde kullanılan yöntemlerinde belirtildiği kılavuza aşağıdaki linkten direk ulaşabilirsiniz.